Jak zatrudnić obcokrajowca?

Dynamicznie zmieniający się rynek pracy w Polsce stwarza możliwości zatrudnienia cudzoziemców - nie tylko do pracy sezonowej. W 2016 roku do Polski przybyło ponad 1,3 miliona cudzoziemców, a do Powiatowych Urzędów Pracy wpłynęło prawie 800 tysięcy oświadczeń przedsiębiorców o zamiarze zatrudnienia obcokrajowców. Przyjmowanie do pracy osób z poza granic kraju - szczególnie ze wschodu - jest już w Polsce powszechne. Wielu pracodawców motywuje to niższymi kosztami pracy oraz trudnościami w znalezieniu polskich pracowników.

Jak wygląda procedura zatrudnienia cudzoziemca?

Krok 1

W pierwszej kolejności kandydat do pracy (w tym przypadku obywatel Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji lub Ukrainy) powinien posiadać zezwolenie na pracę wydane przez odpowiedniego (co do miejsca pobytu) wojewodę. Jednak zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 21 kwietnia 2015 roku istnieje możliwość powierzenia pracy cudzoziemcowi w procedurze uproszczonej - bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę.

Zatrudnienie pracowników z wymienionych powyżej państw odbywa się właśnie w trybie uproszczonym, którego pierwszym krokiem jest zarejestrowanie przez przedsiębiorcę (w odpowiednim co do siedziby firmy lub miejsca zamieszkania urzędzie powiatowym) oświadczenia o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi.

Oświadczenie to musi zawierać:

• dokładną nazwę zawodu/stanowiska,
• miejsce wykonywania pracy,
• okres jej wykonywania,
• rodzaj zawartej umowy,
• wysokość wynagrodzenia brutto,
• oraz bardzo istotną informację dotyczącą braku możliwości obsadzenia na danym stanowisku pracowników z lokalnego, polskiego rynku pracy.

Oświadczenie można złożyć za pomocą portalu Usług elektronicznych Publicznych Służb Zatrudnienia, osobiście lub listownie. Musi zostać złożone przed podjęciem pracy przez cudzoziemca - dokładny termin różni się w zależności od powiatu - dlatego warto to sprawdzić w swoim powiatowym urzędzie pracy. Rejestracja oświadczenia jest darmowa i trwa od jednego do kilku dni.

Wzór oświadczenia dla pracodawcy

To niezbędny początek rozpoczęcia współpracy z pracownikiem zza granicy, uwzględniający pominięcie formalności urzędowych związanych z uzyskaniem zezwolenia na pracę. Nie jest to jednak równoznaczne z zatrudnieniem cudzoziemca - to wyłącznie deklaracja, że może on podjąć pracę w naszym przedsiębiorstwie.

Cudzoziemcy - mimo braku wymogu pozwolenia na pracę - muszą posiadać wizy uprawniające do pracy w Polsce (wizy robocze). Od 11 czerwca 2017 roku obowiązek ten nie dotyczy obywateli Ukrainy, o ile jego pobyt będzie trwał maksymalnie do 90 dni w ostatnich 180 dniach. Pobyt może dotyczyć odwiedzenia rodziny i innych spraw osobistych, wycieczek jak i pracy. Obywatele Ukrainy nie są zwolnieni z innych warunków podróżowania na terenie krajów Unii Europejskiej: ważnego paszportu, uzasadniony cel podróży. Jeśli okres 180-dni dobiegnie końca, a pracownik z Ukrainy nadal chce wykonywać pracę w Polsce - może on ubiegać się o pobyt czasowy i pracę lub pełne zezwolenie na pracę. Z takimi wnioskami należy zwrócić się do właściwego urzędu wojewódzkiego (wydziału spraw cudzoziemców).

Krok 2

Po zarejestrowaniu oświadczenia, przedsiębiorca odbiera je z powiatowego urzędu pracy i przekazuje cudzoziemcowi (musi to być oryginalny dokument wraz z informacją z PUP o jego rejestracji, kopię zachowuje pracodawca). Takie oświadczenie jest niezbędne do uzyskania przez cudzoziemca wizy w celu wykonywania pracy bądź pozwolenia na zamieszkanie z tytułu podejmowanej pracy (i na czas jej trwania) w Polsce.

Krok 3

Kolejny etap to formalne rozpoczęcie współpracy, czyli podpisanie umowy z pracownikiem zza granicy. Wymogi w zakresie treści umowy są takie same, jak przy zatrudnieniu Polaka - strony umowy, jej rodzaj (może być to umowa o pracę, ale i umowa zlecenie czy umowa o dzieło), data zawarcia, warunki pracy i płacy (rodzaj pracy, miejsce jej wykonywania, wysokość wynagrodzenia, czas pracy). Pozostałe obowiązki przedsiębiorcy związane z zatrudnieniem pracownika zza granicy są takie same jak przy zatrudnieniu pracownika z Polski. Skierowanie na badania, obowiązkowe szkolenie BHP, zgłoszenie do ZUS (zamiast numeru PESEL podaje się numer paszportu). Więcej w artykule ,,Jak zatrudnić pracownika?”

Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców od 1 stycznia 2018 roku

Nowelizacja ustawy o promocji i instytucjach rynku, która zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2018 roku, wprowadza większą odpowiedzialność i tym samym więcej obowiązków po stronie przedsiębiorców zatrudniających cudzoziemców. „W zamian” zmiana ustawy ma ułatwić pozyskiwanie pracowników zza granicy i przyśpieszenie formalności administracyjnych. Nowelizacja ustawy ma również na celu poprawę bezpieczeństwa. Według danych Państwowej Inspekcji Pracy w 2016 roku na ponad 4 tysiące kontroli legalności związanej z zatrudnieniem ponad 30 000 cudzoziemców, największą, bo stanowiącą ponad 84% grupę nielegalnie zatrudnionych stanowili pracownicy z Ukrainy.

• Przyjęta zmiana doprowadzi do powstania rejestrów dotyczących wykonywania pracy przez cudzoziemców - czyli zezwoleń na pracę (w tym pracę sezonową) czy oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy.
• Nowelizacja nakłada na przedsiębiorcę opłatę w wysokości 30 zł za rejestrację oświadczenia pracodawcy o potrzebie zatrudnienia kandydata zza granicy.
• Ponadto, przedsiębiorca będzie miał obowiązek (pod rygorem odpowiedzialności karnej) do złożenia oświadczenia, że podane w oświadczeniu dane są prawdziwe oraz że przedsiębiorca spełnia wymogi, aby zatrudnić cudzoziemca. Wlicza się w to niekaralność z powodu przestępstw na tle naruszania praw pracowniczych czy fałszowania dokumentów.
• Pracodawca będzie miał obowiązek oficjalnego poinformowania o decyzji czy cudzoziemiec podjął pracę (lub nie).
• W przypadku pracy sezonowej - zezwolenie na nią będzie wydawane cudzoziemcom na maksymalny czas do 8 miesięcy (czyli o 2 miesiące dłużej niż dotychczas) rocznie i obowiązywać będzie przez 3 lata. W przypadku pracy tymczasowej - zezwolenie będzie obowiązywało przez 6 miesięcy. Oba zezwolenia będą wydawane przed odpowiedniego starostę.
• Korzystając z uproszczonej procedury zatrudnienia obcokrajowca, przedsiębiorca musi liczyć się z tym, że może nie otrzymać zgody na zatrudnienie, jeśli nie płaci lub zalega z płatnością podatków czy nie opłaca składek ZUS.

Czy warto powierzyć zatrudnianie pracowników zza granicy firmom zewnętrznym?

Polscy przedsiębiorcy coraz częściej decydują się na współpracę z agencjami pracy tymczasowej w ramach zatrudniania obcokrajowców. To właśnie same agencje są w stanie pozyskać dla nich odpowiednich pracowników. W agencji pracy tymczasowej są oni rekrutowani, sprawdzana jest legalność ich pobytu w Polsce oraz możliwości związane z podjęciem pracy. Ponadto, zajmują się oni wszystkimi kwestiami administracyjnymi: kontrolą dokumentacje, koordynują uzyskanie wizy, mają nadzór nad wszystkimi formalnościami w urzędach, a nawet organizują transport do miejsca pracy czy zakwaterowanie. Koszty związane z usługami agencji pracy tymczasowej są zależne od ilości potrzebnych pracowników i ich kwalifikacji zawodowych. Najczęściej jest to określona stawka godzinowa, jaką agencja otrzymuje za każdą przepracowaną godzinę przez delegowanego do pracy cudzoziemca lub określoną kwotę miesięcznie (np. procent wartości wynagrodzenia) za każdego pracownika.

Dominika Głowacka

---

Przeczytaj również: 

 

• O co pytać kandydatów na rozmowie o pracę?

• Jak menedżer może sobie pomóc w procesie rekrutacji?

• W jaki sposób szukać pracowników?

 

Oceń artykuł:

Dodałeś ocenę, dziękujemy.