Dyrektywa Omnibus – najważniejsze informacje dla przedsiębiorcy
20.07.2023 Prowadzenie działalnościObowiązek informowania konsumenta o cenach – tak w skrócie można opisać unijną dyrektywę Omnibus, która weszła w życie na początku 2023 roku. Zmiany dotyczą ochrony praw konsumentów, którzy od stycznia br. muszą wiedzieć m.in. to, ile powinni zapłacić za produkt, czy rzeczywiście sięgają po towar przeceniony, a także jak wyglądają ich prawa. To spora modyfikacja również dla przedsiębiorców, zwłaszcza działających w branży e-commerce, którzy muszą z jeszcze większą uwagą podchodzić do prezentowania swojej oferty.
Czym jest dyrektywa Omnibus?
Dyrektywa Omnibus to skrócona nazwa unijnego aktu prawnego, którego pełne brzmienie to: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta.
Omnibus obejmuje kilka pomniejszych elementów, które poszerzają prawa konsumentów pozyskujących towar drogątradycyjną lub za pośrednictwem cyfrowych platform sprzedażowych, Wśród nich znajdziemy dyrektywy dotyczące:
- podawania cen (1998/6/UE),
- nieuczciwych praktyk handlowych (2005/29/WE),
- praw konsumentów (2011/83/UE),
- nieuczciwych warunków umów (1993/13/EWG).
Przekazy medialne najsilniej skupiły się na pierwszej z nich, czyli obowiązku podawania aktualnych cen oraz cen sprzed ostatnich 30 dni. Dzięki tej wiedzy konsumenci mogą ocenić, czy rzeczywiście sięgają po towar przeceniony. Wiele firm stosowało dotychczas nieuczciwą praktykę polegającą na podawaniu zawyżonej ceny, którą przedstawiano jako cenę obniżoną. W rzeczywistości produkt oznaczony jako “w promocji” tak naprawdę kosztował tyle samo, a nawet więcej niż przed rabatem. Obecnie ta praktyka nie ma prawa bytu właśnie za sprawą dyrektywy Omnibus.
Nie należy zapominać o pozostałych elementach unijnego aktu prawnego Omnibus. W sposób szczególny uwzględniono w nim prawa konsumentów, którzy dokonują zakupów za pośrednictwem cyfrowych platform sprzedażowych. To kolejny krok ku uściśleniu zasad unijnego prawa ochrony konsumentów. A jak wiemy, jego rozwiązania wprowadza się sukcesywnie już od kilku lat.
Zmiany w ramach Dyrektywy Omnibus dla e-commerce
W skrócie, dyrektywa Omnibus zobowiązuje przedsiębiorców m.in. do:
- przestrzegania praw konsumenckich i transparentnego prezentowania zasad prowadzenia działalności,
- informowania o aktualnych i historycznych cenach towarów w sposób jednolity, przejrzysty i niebudzący wątpliwości,
- porównywania cen,
- uwidaczniania ceny za towar przeceniony z ostatnich 30 dni przed wprowadzeniem rabatu,
- zbierania danych o konsumentach w sposób, który udowodni, że przepisy są przestrzegane w sposób prawidłowy,
- dokumentowania wszelkich zmian związanych z ceną za towar,
- zaprzestania nieuczciwych praktyk związanych z prezentowaniem nieprawdziwych cen, fałszywych rabatów czy ukrywaniem informacji o cenie towaru,
- świadczenia bezpłatnych usług w zamian za przekazanie przez konsumenta danych osobowych i wyrażenie przez niego zgody na ich przetwarzanie,
- weryfikowania opinii konsumentów o produktach w celu wyeliminowania zafałszowanych informacji.
Warto podkreślić, że wymienione wyżej obowiązki obejmują nie tylko właścicieli firm działających wyłącznie w branży e-commerce, ale także przedsiębiorców prowadzących sklepy stacjonarne, a także sklepy specjalizujące się w telesprzedaży.
Dlaczego przestrzeganie dyrektyw unijnych przed e-commerce jest tak ważne?
Brak dostosowania się do dyrektywy Omnibus będzie skutkować dość poważnymi konsekwencjami finansowymi wymierzonymi w przedsiębiorców. Wymienić należy tu m.in. karę w wysokości do 20 000 złotych za nieprowadzenie zmian, karę w wysokości do 40 000 zł za niedostosowanie się do zmian przynajmniej trzykrotnie w ciągu roku oraz karę wynoszącą do 10% obrotu ze sprzedaży w stali roku. Stosowanie wymogów unijnej dyrektywy Omnibus ma przede wszystkim ograniczyć łamanie praw konsumentów, wzmocnić ich ochronę, a także zapewnić większe poczucie bezpieczeństwa podczas dokonywania zakupów w trybie stacjonarnym oraz online.