Czym jest pomoc de minimis?

Katarzyna Fitowska specjalista ds. funduszy unijnych
firma:  Inicjatywa Mikro sp. z o.o.

Napisz do eksperta

Kiedy przedsiębiorca podejmuje nowe wyzwanie chcąc rozwinąć swoją działalność warto rozważyć skorzystanie z tzw. pomocy publicznej państwa na zasadach de minimis. Pomimo, iż taka forma pomocy funkcjonuje w Polsce już od wielu lat, wciąż jeszcze wielu przedsiębiorców nie wie o jej funkcjonowaniu, a w konsekwencji nie ubiega się o nią.

Czym jest pomoc publiczna i pomoc de minimis?  
Kiedy przedsiębiorca może ubiegać się o wsparcie i jakie warunki muszą zostać spełnione?

Pomoc publiczna jest bardzo złożonym zagadnieniem w prawodawstwie Unii Europejskiej. Dla przedsiębiorcy znajomość owych regulacji i ich praktycznego zastosowania może w sposób znaczący ułatwić prowadzenie działalności i przyczynić się do rozwoju firmy.

O pomocy publicznej mówimy wówczas, kiedy są spełnione cztery przesłanki:

1. udzielana jest ze środków publicznych (budżet państwa, budżet jednostki samorządu terytorialnego lub wybranej jednostki publicznej),
2. stanowi korzyść ekonomiczną dla przedsiębiorcy, przez co zachodzi ryzyko naruszenia równowagi konkurencyjnej,
3. stawia w sytuacji uprzywilejowanej określone przedsiębiorstwo,
4. istnieje ryzyko zakłócenia konkurencji oraz wpływa negatywnie na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej.

Istnieją różne rodzaje pomocy publicznej, a jej szczególnym rodzajem jest pomoc de minimis.

Zasady udzielania pomocy de minimis określa Rozporządzenia Komisji Unii Europejskiej Nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis.

Komisja Europejska wyróżniła ten rodzaj pomocy ograniczając go jedynie kwotą oraz pewnymi wyłączeniami sektorowymi m.in. w rybołówstwie i akwakulturze, produkcji podstawowej produktów rolnych czy drogowego transportu towarowego (zakup pojazdów). W praktyce oznacza to, iż w zasadzie każdy przedsiębiorca bez względu na wielkość może ubiegać się o wsparcie w ramach de minimis do kwoty 200 tys. euro w ciągu ostatnich 3 lat podatkowych. Przyznanie pomocy może nastąpić dopiero po upewnieniu się, że wskazane powyżej kwoty nie zostaną przekroczone.

Istotą de minimis jest uznanie, iż określony pułap (200 tys. euro), stanowi „drobną pomoc”, a zatem  nie nakłada na przedsiębiorcę rygorystycznych warunków do spełnienia, jakie są wymagane gdzie indziej.

Wartość pomocy jest obliczana w euro wg średniego kursu NBP na dzień udzielenia wsparcia. Przedsiębiorca otrzymuje zaświadczenie o wysokości przyznanej pomocy, a podmiot jej udzielający ma obowiązek wykazać jej wartość w systemie prowadzonym przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Co do zasady, każdy limit wykorzystanej pomocy jest obliczany indywidualnie dla każdego przedsiębiorstwa. Wyjątkiem są spółki cywilne. Z punkty widzenia prawa, przedsiębiorcą nie jest spółka cywilna tylko poszczególni jej wspólnicy. Spółka cywilna nie może być beneficjentem pomocy, ponieważ nie posiada zdolności prawnej. Kiedy o de minimis we własnym imieniu ubiega się wspólnik spółki cywilnej, należy wziąć pod uwagę pomoc udzieloną całej spółce, proporcjonalnie do jego udziałów w zyskach. Jeżeli natomiast o pomoc taką występuje spółka cywilna należy zsumować pomoc de minimis udzieloną spółce z każdą udzieloną indywidualnie jej wspólnikom.

O tym czy dana pomoc jest udzielana na  zasadach de minimis  decyduje instytucja udzielająca wsparcia. Może również być łączona wraz z inną pomocą publiczną, jeżeli jego wartość ogólna nie przekroczy maksymalnej intensywności pomocy określonej w przepisach wspólnotowych.

Jakie dokumenty należy przedstawić przy ubieganiu się o pomoc de minimis?

Zazwyczaj, instytucje udzielające wsparcia publikują na swoich stronach internetowych wykaz informacji niezbędnych do ubiegania się o wsparcie na zasadach de minimis wraz z niezbędnymi formularzami.

Składając wniosek przedsiębiorca jest zobowiązany do złożenia:

• wszystkich zaświadczeń o pomocy de minimis jakie otrzymał w roku, w którym ubiega się o pomoc oraz w ciągu 2 poprzedzających go lat lub oświadczenia o wielkości pomocy de minimis otrzymanej w tym okresie,
• opcjonalnie oświadczenie o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie,
• uzupełniony "Formularz informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis" .
  
   

Czym jest pomoc de minimis?

Pomoc de minimis nie ma konkretnego celu ani formy. Może być ona przyznawana na szkolenia, inwestycje, amortyzację, w formie zakupów usług doradczych oraz uzyskania finansowego wsparcia pomostowego w postaci bezpośredniej i bezzwrotnej pomocy kapitałowej,  a także w określonych przypadkach w formie zwolnień z podatku od nieruchomości czy umorzenia należności wobec ZUS itp.

Zwolnienie z podatku od nieruchomości w ramach pomocy de minimis następuje zazwyczaj w trybie uchwały lokalnego samorządu. Ma to swoje uzasadnienie wobec przedsiębiorców podejmujących nową inwestycję, która wiąże się z utworzeniem nowego miejsca pracy. Kwota zwolniona nie może przewyższyć kwoty należnego podatku od nieruchomości z tytułu zwiększonej powierzchni i wartości budowli powstałych w wyniku inwestycji. Wniosek o zwolnienie z podatku od nieruchomości należy złożyć we właściwym dla przedsiębiorcy urzędzie gminy i na zasadach określonych w uchwale.

Również Zakład Ubezpieczeń Społecznych może umorzyć należności z tytułu składek w ramach de minimis.  Wsparcie odbywa się na tych samych zasadach co w innych instytucjach i tak jak w innych przypadkach obowiązuje ten sam limit, a także przedsiębiorstwo nie może być zagrożone w świetle obowiązujących przepisów.  

Gwarancja de minimis dla MSP

Bank Gospodarstwa Krajowego oferuje zabezpieczenie spłaty kredytu obrotowego lub inwestycyjnego otrzymanego przez przedsiębiorcę w innym banku, na podobnych warunkach jak hipoteka, weksel czy poręczenie. Jest to propozycja dedykowana wyłącznie przedsiębiorcom z sektora MŚP mającym siedzibę na terenie Polski. W sytuacji kiedy firma starająca się o kredyt w banku nie ma odpowiednich zabezpieczeń, jej wypłacalność gwarantuje Skarb Państwa za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego. Dzięki temu, w przypadku trudności finansowych firmy –kredytobiorcy, jeśli rata nie zostanie uregulowana w terminie, to kredyt udzielony przez bank komercyjny będzie w części spłacany przez gwaranta. Gwarancją de minimis można objąć do 60%  kwoty kredytu, do sumy 3,5 mln zł na okres nie przekraczający 27 miesięcy. Nie jest ona jednak całkowicie bezpłatna. Przedsiębiorca musi liczyć się z wydatkiem określonym na poziomie 0,5% kwoty gwarancji. Obecnie na polskim rynku kredyty objęte gwarancją BGK w ramach de minimis oferuje kilkanaście banków komercyjnych.

Oceń artykuł:

Dodałeś ocenę, dziękujemy.